پایه سنوات کارگران چیست؟
پایه سنوات همانطور که از عنوان آن برمی آید با سابقه و سنوات کار کارگران ارتباط دارد. یعنی کارگرانی که دارای سابقه کار هستند برابر با قانون کار مشمول دریافت پایه سنوات هستند. مبلغ پایه سنوات به صورت روزانه تعریف می شود و در کنار مزد روزانه کارگر قرار می گیرد.
قانون پایه سنوات کارگران چیست؟
در بخش اول از فصل ۳ قانون کار شامل مواد ۳۴ تا ۵۰ قوانین حق السعی قید شده اند. پس از تعریف حق السعی و مزد و مزد ثابت اوایل این بخش از قانون کار در ماده ۴۱ قانون کار شواری عالی کار را موظف کرده است تا سالیانه حداقل مزد کارگران را با توجه به مناطق و صنایع مختلف تعیین نماید و افزایش مزد کارگران باید متناسب با نرخ تورم و تامین زندگی یک خانوار باشد.
شواری عالی کار نیز به تبع تکلیف قانونی ماده ۴۱ در اواخر هر سال به صورت سه جانبه و با حضورنمایندگان دولت، نمایندگان کارگران و نمایندگان کارفرمایان نسبت به تعیین حداقل مزد هر سال کارگران اقدام می نمایند.
مبلغ پایه سنوات هر سال کارگران در داخل بخشنامه مزد هر سال توسط شواری عالی کارتعیین می شود. مرجع تعیین و تصویب پایه سنوات کارگران شواری عالی کار است. پایه سنوات کارگران قراردادی نیز از مصوبه بخشنامه مزد تبعیت می کند.
سابقه لازم برای دریافت پایه سنوات کارگران چند سال است؟
حداقل سابقه لازم برای دریافت پایه سنوات کارگران یک سال است. منظور از یک سال گذشتن عید سال نیست بلکه سال کاری است. به عنوان مثال کارگری که از ابتدای فرودین سال ۱۳۹۷ مشغول به کار شده است در ابتدای فروردین سال ۱۳۹۸ مشمول دریافت پایه سنوات خواهد بود و شخصی که در ابتدای تیر ماه ۱۳۹۶ مشغول به کار شده در ابتدای تیرماه ۱۳۹۷ مشمول دریافت پایه سنوات خواهد بود.
مثالی برای درک بهتر موضوع کمک می کند. تصورکنید شخصی از اول مهر ماه ۱۳۹۴ در کارگاهی با قرارداد کار دائم و یا موقت استخدام شده است. مزد قانون کار روزانه و پایه سنوات قانون کار این فرد به صورت زیر خواهد بود.
۱-از اول مهر ۹۴ لغایت پایان ۹۴ حداقل مزد کارگران ۹۴ خواهد بود.
۲-از اول ۹۵ لغایت پایان مهر ۹۵ حداقل مزد ۹۵ خواهد بود.
۳-از ابتدای مهر ۱۳۹۵ پایه سنوات سال ۹۵ به این فرد تعلق می گیرد. بنابراین از ابتدای مهر ۹۵ لغایت پایان سال ۹۵ حداقل مزد ۹۵ به علاوه پایه سنوات ۹۵ به این فرد تعلق می گیرد.
۴- از ابتدای ۹۶ مزد روزانه این فرد و پایه سنوات به میزانی که در بخشامه مزد ۹۶ تعیین شده است افزایش خواهد یافت.
۵- از ابتدای مهر ۹۶ که سال کاری دوم این کارگر شروع می شود به موارد مشخص شده در بند قبلی پایه سنوات ۹۶ افزوده خواهد شد.
۳ نکته مهم و ظریف در محاسبه پایه سنوات قانون کار
نکته اول
پایه سنوات به کارگران پس از تکمیل یک سال سابقه کار در کارگاه تعلق می گیرد. یعنی از شروع سال کاری دوم نه سال تقویمی.
نکته دوم
اگر بیش از یک سال از دریافت آخرین پایه سنواتی گذشته باشد مجددا پایه سنوات همان سال تعلق می گیرد. به عبارت ساده تر با تکمیل هر سال سابقه (ابتدای سال کاری دوم، ابتدای سال کاری سوم و …. ) پایه سنوات همان سال به کارگر پرداخت خواهد شد.
نکته سوم
پایه سنوات هر سال هنگام افزایش مزد سال بعد به میزان مشخص شده در بخشنامه مزد افزایش خواهد یافت. مثلا اگر در بخشنامه مزد قانون کار افزایش مزد ۹۸ کارگران قانون کار ۲۰ درصد تعیین شد علاوه بر اینکه حداقل مزد قانون کار ۹۷ به میزان ۲۰ درصد افزایش خواهد یافت پایه سنوات ۹۸ که کارگر در طول سال ۹۷ دریافت می کرده با تغییر سال به ۹۸ به میزان ۲۰ درصد افزایش خواهد یافت.
پایه سنوات کارگران با قرارداد دائم چگونه محاسبه می شود؟
پایه سنوات افرادی که دارای قراردادکار دائم هستند از ابتدای استخدام به نحوی که در بخش قبلی تشریح شد محاسبه و پرداخت خواهد شد.
پایه سنوات کارگران قراردادی موقت که در پایان قرارداد کار تسویه حساب کردند چگونه محاسبه می شود؟
کارگران با قرارداد موقت از لحاظ نحوه پرداخت پایه سنوات به دو دوره تقسیم می شوند:
دوره اشتغال سال ۱۳۹۲ و قبل از آن
دوره اشتغال سال ۱۳۹۳ و بعد از آن
تا قبل از سال ۹۲ کارگران قرارداد موقت که در پایان قرارداد کار سنوات خود را تسویه حساب کرده بودند سابقه کار از لحاظ پرداخت پایه سنوات از ابتدای قرارداد جدید حساب می شد.
از تصویب بخشنامه مزد ۹۳ که از لحاظ محاسبه سابقه کار برای پایه سنوات به ۹۲ برمی گردد به بعد سابقه کار در کارگاه ملاک عمل قرار گرفته است. به تمام کارگران حتی کارگران قرارداد کار موقت که در کارگاه سابقه بیش از یک سال داشته باشند یا از دریافت آخرین پایه سنواتی آنان یکسال گذشته باشد پایه سنوات تعلق می گیرد اعم از اینکه این کارگران در پایان قراردادهای موقت سنوات و پایان کار خود را تسویه کرده باشند یا نه.
۲ نکته مهم در خصوص پایه سنوات کارگران قراردادی موقت از سال ۹۲ به بعد
نکته اول : از ۹۲ به بعد پایه سنوات به سابقه کار در کارگاه ارتباط دارد نه مدت قراداد کار موقت.
نکته دوم : سابقه کار در کارگاه مهم است نه کارفرما.
پایه سنوات کارگران قراردادی شرکت های پیمانکاری و خدماتی
شرکت های پیمانکاری و خدماتی تامین نیروی انسانی فعال در دستگاه های دولتی و غیر دولتی که مثلا وظیفه تعمیر نگهداری یا آشپزخانه یک بیمارستان را در مناقصه برنده شده اند و هر سال پیمانکار عوض می شود و پیمانکار جدید می آید کارگران شرکت های پیمانکاری و خدماتی این چنینی نیز مشمول دریافت پایه سنوات از ابتدای اشتغال در آن کارگاه هستند و پیمانکار هر سال مکلف است پایه سنوات سال های قبل از حضور خود در آن کارگاه را پرداخت نماید.
