کارفرمانیوز مرجع مشاوره تخصصی کارفرمایان

بر اساس ماده ۴۷ قانون تامین‌ اجتماعی، شعب سازمان تامین‌اجتماعی جهت اطلاع و تهیه گزارش از وجود کارکنان و فعل‌وانفعالات نیروی انسانی در کارگاه، بازرسانی را به کارگاه‌ها اعزام میکنند.گزارشهای تهیه‌شده توســط بازرســان برای تعیین تعداد کارکنان و محاسبه حق‌بیمه تا تاریخ گزارش بعدی معتبر است و ملاک محاسبه حق‌بیمه قرار میگیرد. کارفرمایان لازم اســت به حضور بازرسان سازمان در کارگاه خود توجه کافی کنند و از اعلام اطلاعات کاری و افراد شاغل به صورت واقعی دریغ نکنند. زیرا در صورت عدم توجه به ارائه اطلاعات واقعی، اول از همه خود کارفرمایان متضرر خواهند شد. در صورتیکه بیمه‌شده در اولین گزارش بازرسی مدعی داشتن سابقه قبلی در همان کارگاه باشد حداکثر تا یک سال قبل از تاریخ بازرسی قابل‌محاسبه خواهد بود. براساس دستورالعمل مربوط به بازرسی، حداقل سه‌بار در سال بازرسی از کارگاهها پیشبینی شده است و بازرس موظف است مشخصات بیمه‌شدگان را به صورت دقیق ثبت و یادداشت کند. اگر در کارگاهی رابطه کارگری و کارفرمایی، اشتغال در کارگاه و دریافت حقوق و مزایا مشاهده شود، بازرس میتواند مطابقت بازرسی با لیست را اعلام کند. ولی اگر لیست با بازرسی مطابقت نداشت از تاریخ عدم مطابقت، کارفرما باید به شعبه تامین‌اجتماعی مراجعه و درخصوص رفع مشــکل اقدام کند، وگرنه هر لیستی که پس از عدم مطابقت به شعبه ارسال شود، لیست غیرواقع محسوب میشود.در مورد بازرسی موارد زیر قابل‌ذکر است:

بازرسان کارگاهها موظف هســتند گزارش بازرسی را در کارگاه تنظیم کنند و حتیالامکان امضای کارگرانی را که اسامی آنان در گزارش بازرسی درج شده، اخذ کنند. همچنین گزارش بازرسی را به امضای کارفرما یا نماینده کارفرما برسانند و اگر هریک از آنها از امضا خودداری کند، مراتب را در گزارش بازرسی درج کنند.

عدم امضای گزارش بازرسی توســط کارکنان و کارفرمایان یا نمایندگان آنها، به هیچوجه از اعتبار گزارش بازرس نمیکاهد. گزارش بازرســان بهمنزله گزارش ضابطین دادگســتری تلقی میشــود، بنابراین برخورد و رفتار مناسب کارفرمایان با بازرسان و ارائه اطلاعات درخواستی به آنها از الزامات قانونی است.

بازرسان ســازمان پس از تنظیم گزارش بازرسی باید نسخه دوم گزارش را بــه کارفرما تحویل دهند و در صورت حضور نداشــتن کارفرما در کارگاه، آن را به نماینده و یا یکی از افراد حاضر در کارگاه تحویل دهند.

سازمان میتواند جهت تعیین حق‌بیمه کارکنان شرکتها و کارخانه‌ها، دفاتر را مورد بازرســی قرار دهد و کارفرما موظف اســت با بازرسان سازمان همکاری کند و دفاتر را در اختیارشان قرار دهد.

طبق قانون کلیه شــرکتهایی که تحت پوشش تامین‌اجتماعی قرار دارند باید آمادگی حسابرسی توسط حسابرسان تامین‌اجتماعی را داشــته باشند. برای این رســیدگی زمان خاصی وجود ندارد و بنا به تشخیص شــعبه تامین‌اجتماعی یا در موارد خاص مانند صدور مفاصاحساب بنا به تقاضای واحد بیمه‌پرداز انجام خواهد شد. درواقع حسابرسی پایان دوره، به کلیه اختلافات بین واحد بیمه‌پرداز و واحد درآمد تامین‌اجتماعی پایان میدهد. با انجام حسابرسی بیمه‌ای، از سال مورد نظر و با پرداخت بدهی اعلام‌شده بابت حسابرسی بیمه‌ای ســال مربوطه، کلیه بدهی‌های برآوردی قبلی حذف میشــود و تا پایان سال واحد بیمه‌پرداز فاقد بدهی به تامین‌اجتماعی خواهد بود. چنانچه بدهی اعلام‌شده به کارفرما به استناد گزارش بازرسی از دفاتر قانونی شرکت باشــد کارفرما میتواند در صورت اعتراض به بدهی اعلام‌شــده، قبل از طرح اعتراض در هیئت‌های‌بدوی‌ و تشخیص مطالبات، یک نســخه از گزارش بازرســی از دفاتر قانونی را کتبا و به هزینه خود درخواســت کند. معمولا قبل از حسابرسی، فرمهای مخصوصی به شــرکت مربوطه ارسال‌میشود که‌در آن‌یک‌سری اطلاعات‌در رابطه‌با دفاتر قانونی و اظهارنامه‌های‌ مالیاتی مورد سوال قرار میگیرد. پس از تکمیل فرمهای مربوطه و ارسال آنها به موسسه یا شعبه ذیربط توسط شرکت، مراحل بعدی انجام میشود. موسسات از دریافت گزارش نسبت به محاسبه و اعلام بدهی حق‌بیمه به شرکت اقدام میکند. در این حالت موسسات حقوقی به استناد مواد۴۲و۴۳ قانون تامین‌اجتماعی حق اعتراض و ارائه مدارکی دال بر رد بخشی از بدهی اعلام‌شده در صورت عدم پذیرش مبلغ تعیین‌شده را دارند.

نکته مهم : بدهی حق بیمه ناشی از حسابرسی از تاریخ ابلاغ به کارفرما تا۳۰روز مشمول جریمه تاخیر نیســت و پس از آن اعم از اینکه در مرحله برآوردی باشد، یا قطعی، ماهیانه ۲ درصد جریمه تاخیر پرداخت به آن تعلق میگیرد. در مورد حسابرسی از دفاتر قانونی کارگاهها، این امکان فراهم شده که حسابرسی دفاتر قانونی به موسسات حسابرسی یا حسابرسان مستقل عضو جامعه حسابداران رسمی ایران واگذار شود.

براساس ماده ۳۹ قانون تامین‌اجتماعی، کارفرما موظف است صورت مزد و دستمزد کارکنان را تهیه کند و حداکثر تا آخرین روز ماه بعد به ســازمان ارائه دهد. لیست ارسالی توسط کارفرما ملاک محاسبه و دریافت حق‌بیمه قرار میگیرد. برای کارفرمایان کارگاه‌های مشمول معافیت سهم کارفرما تا میزان ۵ نفر این مهلت تا آخرین روز دو ماه بعد خواهد بود. در مواردی نیز حق‌بیمه به صورت مقطوع تعیین میشود که این اقدام در صورت عدم ارســال لیست توسط کارفرما، فقدان گزارش بازرسی از کارگاهها یا دفاتر قانونی به دلیل همکاری نکردن کارفرما در ارائه مدارک لازم انجام میپذیرد. در برخی از مشاغل نیز به دلیل ماهیت شغلی و فقدان سازوکار لازم برای تشخیص دستمزد و تعیین حق‌بیمه، حق‌بیمه به صورت مقطوع تعیین میشود.

در این مورد کارگاهها به دو دسته تقسیم میشوند:

کارگاههایی که کارفرما لیست مزد و حقوق را به سازمان ارسال میکند. در این موارد بازرســی طبق آخرین لیســت ارسالی انجام میگیرد و فقط اســامی افرادی که در کارگاه شــاغل هستند، ولی کارفرما صورت مزد و حقوق آنها را به ســازمان ارسال نکرده، در گزارش بازرسی درج میشــود.

کارگاههایی که کارفرما صورت لیست مزد و حقوق را به سازمان ارسال نمیکند. در مورد این کارگاهها اسامی و مشخصات کلیه افراد شاغل در گزارش بازرسی درج میشود.

پرسش » در مــورد کارگاههایــی که برای صــدور یا تمدید جواز کســب صنفی یا پروانه بهرهبرداری درخواســت گواهی دارند، نیاز به انجام بازرسی از کارگاه است؟

پاسخ: در این موارد نیاز به بازرسی نیســت و با درج این مطلب که کارگاه فاقد سابقه است گواهی مورد درخواست صادر میشود.

پرسش » در مورد کارگاههایی که جهت نقل و انتقال کارگاه درخواست مفاصای حساب (استعلام دفترخانه) دارند بازرسی به عمل میآید؟

پاسخ: در این موارد کارگاه ســریعا بازرسی میشــود و در صورتی که فاقد کارگر، فعالیت و یا تعطیل باشــد، پاســخ استعلام داده میشود.