کارفرمانیوز - مردم برای احقاق حقوق خود به مرجع قضاوتی مخصوص آن مراجعه و طرح دعوی می کنند. در قوانین جمهوری اسلامی ایران مرجع قضاوتی برای رسیدگی به دادخواهی کارگران از کارفرمایان در خصوص حقوق و مزایای قانون کار اداره کار تعیین شده است.
قانون رسیدگی به شکایت در اداره کار
رسیدگی به شکایت کارگران از کارفرمایان در فصل نهم قانون کار تدوین شده است. در ماده ۱۵۷ قانون کار ارکان نحوه رسیدگی و صلاحیت این امر تعیین شده است.
متن ماده ۱۵۷ قانون کار
“هر گونه اختلاف فردی بین کارفرما و کارگر یا کارآموز که ناشی از اجرای این قانون و سایر مقررات کار ، قرارداد کارآموزی ، موافقت نامه های کارگاهی یا پیمان های دسته جمعی کار باشد ، در مرحله اول از طریق سازش مستقیم بین کارفرما و کارگر یا کار آموز و یا نمایندگان آنها در شورای اسلامی کار و در صورتی که شورای اسلامی کار در واحدی نباشد ، از طریق انجمن صنفی کارگران و یا نماینده قانونی کارگران و کارفرما حل و فصل خواهد شد و در صورت عدم سازش از طریق هیات های تشخیص و حل اختلاف به ترتیب آتی رسیدگی و حل و فصل خواهد شد .”
مراجع رسیدگی به شکایت در اداره کار
همانگونه که انتهای ماده فوق اشاره شده برای رسیدگی به شکایت در اداره کار ابتدا سازش بین طرفین توصیه شده و در صورت عدم حصول سازش رسیدگی به شکایت کارگر علیه کارفرما در دو مرحله به ترتیب زیر رسیدگی می شود:
۱- مرحله اول و یا شکایت بدوی : توسط هیات تشخیص در اداره کار
۲- مرحله دوم و یا تجدید نظر : توسط هیات حل اختلاف در اداره کار
ساختار و اعضای مراجع حل اختلاف
۱- اعضای هیات تشخیص
برابر با ماده ۱۵۸ قانون کار اعضای هیات تشخیص اداره کار از سه نفر تشکیل می شود
یک نفر نماینده وزارت کار
یک نفر نماینده کارگران
یک نفر نماینده مدیران صنایع و کارفرمایان
۲- اعضای هیات حل اختلاف
برابر با ماده ۱۶۰ قانون کار اعضای هیات حل اختلاف اداره کار از ۹ نفر به ترتیب زیر تشکیل می شود
سه نفر نماینده دولت
یک نفر نماینده وزارت کار – یک نفر نماینده فرماندار – یک نفر نماینده دادگستری محل
سه نفر نمایندگان کارگران
سه نفر نمایندگان مدیران صنایع و کارفرمایان
مراحل رسیدگی به شکایت در اداره کار
الف : شکایت بدوی و رسیدگی در هیات تشخیص
در مراجع حل اختلاف اداره کار کارگران می توانند در خصوص مقررات قانون کار از کارفرما شکایت نمایند. برای شکایت کارگران از کافرما مراحل زیر طی می شود:
۱- مراجعه به اداره کار محل (و یا استفاده از سامانه اینترنتی) و طرح شکایت در فرم دادخواست مخصوص اداره کار (دانلود کنید)
۲- تکمیل فرم شکایت اداره کار و ارائه به اداره کار همراه با مدارک لازم ثبت شکایت
مدارک لازم برای شکایت در اداره کار : کپی شناسنامه از صفحه اول و دوم و اصل شناسنامه – کپی کارت ملی و اصل آن – کپی صفحه اول دفترچه بیمه (در صورت وجود) – فرم تکمیل شده دادخواست بدوی
۳-پس از ثبت شکایت وقت رسیدگی جلسه اول تعیین شده و به طرفین ابلاغ می شود.
۴-رسیدگی در جلسه اول اگر منجر به رای شد که رای صادر می شود و در صورت عدم امکان صدور رای رسیدگی در هیات تشخیص تجدید جلسه شده و در جلسه دوم رسیدگی ادامه یافته و رای صادر می شود.
۵- رای صادر شده از هیات تشخیص پس ابلاغ به هریک از طرفین تا مدت ۱۵ روز قابل اعتراض است.
ب: تجدید نظر و رسیدگی در هیات حل اختلاف
۱-چنانچه هر یک از طرفین به رای هیات تشخیص اعتراض داشته باشند باید با تکمیل فرم دادخواست تجدید نظر خواهی (دانلود فرم دادخواست تجدید نظر خواهی اداره کار) در مهلت ۱۵ روزه اعتراض خود را در اداره کار ثبت کنند.
۲- پس از اتمام مهلت ۱۵ روزه هر یک طرفین وقت جلسه رسیدگی تعیین شده و دعوتنامه به هر یک از طرفین ابلاغ می شود.
۳- در جلسه رسیدگی اول به پرونده رسیدگی و در صورت امکان رای صادر می شود.
۴-چنانچه جلسه اول رسیدگی منجر به رای نشود تجدید جلسه شده و از طرفین برای حضور در جلسه دوم دعوت به عمل می آید.
۵- در نهایت هیات حل اختلاف رای صادر کرده و رای صادره قطعی و لازم الاجرا خواهد بود.
اجرای رای اداره کار
پس از صدور و قطعیت رای صادره از اداره کار مرحله اجرای رای خواهد بود. آرای اداره کار دو جنبه دارند :
۱- حقوق و مزایای کارگر و مبلغ محکومیت مالی کارفرما ۲- حق بیمه معوقه کارگر
برای اجرای محکومیت مالی در ابتدا کارفرما باید آن را اجرا و رسید دریافت کند. در صورت عدم اجرا با درخواست از اداره کار اجرای رای به واحد اجرای احکام دادگستری ارجاع می شود و با معرفی اموال و دارای کارفرما رای اجرا می شود.
اجرای محکومیت بیمه رای ابتدا به واحد اجرای احکام دادگستری ارجاع شده و اجرای احکام دادگستری اجرای محکومیت حق بیمه معوقه کارفرما را به سازمان تامین اجتماعی محول می کند.
منبع : اداره کل
