کارفرمانیوز مرجع مشاوره تخصصی کارفرمایان

عنوان

نحوه صحیح تسویه حساب با پرسنل ویژه کارفرمایان
 

حقوق کار

قانون کار و سایر قوانین مرتبط

1396

تا قبل از سال ۱۳۹۷ کارفرمایان راه ساده ای انتخاب می کردند و با کارگران تسویه حساب ثبتی انجام می دادند. اما هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۹۷ رای وحدت رویه برای اسناد پرداخت حقوق و مزایای کارگران صادر کرد که طی آن برگ های تسویه حساب کلی ثبتی و غیر ثبتی را رافع مسئولیت کارفرما در قبال پرداخت حقوق و مزایا ندانست.حال تکلیف چیست و اسناد تسویه حساب کارگران چگونه باید تنظیم شود؟



همیشه یکی از دغدغه ها و نگرانی های کارفرمایان تسویه حساب کارگران بوده و با این سوالات مواجه هستند :

چگونه اسناد پرداختی حقوق و مزایای کارگران خود را تنظیم نمایند تا شکل قانونی داشته باشد؟

چگونه برگ تسویه حساب با کارگران را تظیم کنم که پاسخگوی مراجع اداره کار باشد و اداره کار ما را محکوم نکند؟

در برخی موارد کارفرما از پرداخت حق بیمه کارگران خودداری کرده و اتفاقی برای کارگر می افتد که کمبود سابقه بیمه مانع دریافت مستمری می شود. کارفرما می خواهد به کارگر کمک کند ولی سازمان تامین اجتماعی چه مدارکی را می پذیرد تا سابقه واریز نشده را لحاظ کند؟

تا قبل از سال ۱۳۹۷ کارفرمایان راه ساده ای انتخاب می کردند و با کارگران تسویه حساب ثبتی انجام می دادند. اما هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۹۷ رای وحدت رویه برای اسناد پرداخت حقوق و مزایای کارگران صادر کرد که طی آن برگ های تسویه حساب کلی ثبتی و غیر ثبتی را رافع مسئولیت کارفرما در قبال پرداخت حقوق و مزایا ندانست.

 حال تکلیف چیست و اسناد تسویه حساب کارگران چگونه باید تنظیم شود؟

 رابطه کارگر و کارفرما در کارگاه قراردادی است کتبی و یا شفاهی بین کارگر و کارفرما که براساس مواد ۲ و ۳ قانون کار برقرار شده و در این رابطه کارگر در قبال "دریافت مزد" "به دستور کارفرما" کار انجام می دهد.

در داخل تعریف فوق دو عبارت جلب توجه می کند ۱- انجام کار ۲-دریافت مزد. انجام کار و دریافت مزد می شوند دو ستون بستانکاری و بدهکاری رابطه کار فی مابین کارگر و کارفرما. یعنی کارگر با انجام کار از کارفرما بستانکار می شود و یا از سمت دیگر کارفرما پس از انجام کارگر به وی بدهکار می شود.

در رابطه کاری فوق مدت هم وجود دارد. مدت قرارداد شفاهی و یا کتبی کار کارگر ممکن است از چند ساعت تا چندین سال به طول بیانجامد.

در کارهای کوتاه مدت مانند نظافت یکبار دفتر کار قرارداد کار به طور موقت و کوتاه مدت بوده و در برخی کارها که جنبه مستمر دارند مانند کار در شرکت تولید خودرو ممکن است مدت قرارداد تا ۳۰ سال هم باشد.

در کارهای کوتاه مدت و کمتر از یک ماه معمولا بلافاصله بعد از اتمام کار کارفرما تسویه حساب کارگران را انجام نموده و تمام می شود.

در کارهای طولانی و بیش از یک ماه برابر با ماده ۳۷ قانون کار حقوق و مزایای ماهیانه پرداخت می شود و در پایان سال مزایای سالیانه پرداخت می شود و در اتمام رابطه کاری مزایای آخر خدمت پرداخت می شود. در این حالت متوجه می شویم که در طول اشتغال تسویه حساب های ماهیانه و تسویه حساب های سالیانه صورت می گیرد و در اتمام قراردادکار و قطع رابطه کاری "تصفیه حساب" صورت می گیرد.

زمان تسویه حساب کارگران و تصفیه حساب کارگران

زمان تصفیه حساب کارگر : همانگونه که در قسمت قبل اشاره شد زمان تصفیه حساب در اتمام قرارداد کار است. اگر قرارداد کار موقت باشد و پس از اتمام آن مجدد تمدید شود در اتمام هر قرارداد کار موقت تصفیه حساب صورت می پذیرد.

زمان تسویه حساب کارگر : قانون کار برای هر روز کارگر مزد مشخص کرده و جمع مزد ۳۰ یا ۳۱ روزه و ماهیانه کارگر را حقوق نامیده است. 

علاوه بر مزد و حقوق مزایایی مانند حق مسکن، بن کارگری، حق خواربار، حق اولاد را نیز ماهیانه استحقاق کارگر دانسته است. در طول سال نیز عیدی و پاداش سالیانه کارگران و مرخصی استحقاقی کارگران را مشخص نموده است. در نهایت کارفرما را مکلف نموده هنگام اتمام قرارداد کار مزایای پایان کار – سنوات خدمت – معادل یک ماه آخرین حقوق را نیز به کارگران پرداخت نماید.

پس زمان تسویه حساب کارگران به صورت تسویه حساب ماهیانه و تسویه حساب سالیانه خواهد بود.

ریز حقوق ومزایای کارگران چقدر است؟

پس از مشخص شدن موضوع سوال این جاست که برای هر یک از حقوق و مزایای کارگران که گفته شد چه مبلغی تعلق می گیرد؟

آیا می توان با کارگر به مبلغ خاصی توافق کرد؟ 

چه مزایایی برای شرایط کاری مختلف باید به حقوق کارگر اضافه شود؟ شب کاری، اضافه کاری، نوبت کاری، جمعه کاری و …

تاثیر مدرک تحصیلی کارگر در حقوق وی چقدر است؟ سابقه کار چه تاثیری در حقوق کارگر دارد؟ ..

و سوالات زیاد دیگر.

قانون کار در مواد مختلف حقوق و مزایای کارگر را مشخص نموده است و هرگونه توافق به کمتر از مقادیر مشخص شده در قانون کار باطل است. پس نمی توان به حقوقی کمتر از حقوق قانون کار توافق کرد.

برگه تسویه حساب کارگر در واقع یک سند حسابداری است که در روی آن حساب وکتاب یک ماه کارگر قید شده است و پس از پرداخت مبلغ زیر برگ تسویه حساب به کارگر آن را امضای کارگر می رسانند.

شرایط کار هر کارگر با کارگر دیگر متفاوت است بنابراین استفاده از یک برگ تسویه حساب برای تمام کارگران کار درستی نیست و عواقب زیانباری به دنبال خواهد داشت.ضمن اینکه نحوه پرداخت حقوق برای کارگران بیمه ای و غیربیمه ای متفاوت است.

برخی کارفرمایان یک برگ را کپی کرده و هر ماه به امضای کارگر می رسانند که مطمئنا کار درستی نیست و سند کامل و صحیحی نخواهد بود.