کارفرمانیوز - کارگران روزمزد، آسیب پذیرترین بخش جامعه کارگری هستند. کارگرانی که مزد خود را بر اساس میزان کار روزانه دریافت می کنند و با وجود الزام قانونی برای پرداخت مزایا به آنها،کمتر کارفرمایی حقوق و مزایای قانونی را به آنها پرداخت می کند که شاید هم این مسئله از ناآگاهی آنان نشات گرفته باشد.
بسیاری از کارگران روزمزد از داشتن بیمه محرومند. و در مواقع بیماری یا از کارافتادگی دچار مشکالت فراوانی می شوند. متأسفانه
استفاده از خدمات کارگران به صورت روزمزد، به شیوه هایی برای گریز از پرداخت مزایای قانونی تبدیل شده است. برخی از کارفرمایان
گمان میکنند با استفاده از خدمات کارگران روزمزد، نیازی به پرداخت مزایا و حق بیمه برای آنها نیست؛ در حالی که این تصور کاملا اشتباه
است.اگرچه قانون کار، در بسیاری از موارد، به صراحت اشاره ای به کارگران روزمزد نمی کند، اما این به معنای عدم شمول قانون کار
نسبت به کارگران روزمزد نیست و آنها باید از مزایای قانونی، مشابه سایر کارگران، بهره مند شوند.
طبق ماده یک قانون کار، »کلیه کارفرمایان، کارگران،کارگاهها، مؤسسات تولیدی، صنعتی، خدماتی و کشاورزی مکلف به تبعیت از این
قانون میباشند.« همچنین، بر اساس ماده 2 قانون کار، "کارگر از لحاظ این قانون کسی است که به هر عنوان در مقابل دریافت حق
السعی، اعم از مزد، حقوق،سهم سود و سایر مزایا به درخواست کارفرما کار می کند."
محتوای این دو ماده قانونی، در مجموع نشان می دهد که کارگران روزمزد نیز مشمول حمایتهای قانون کار هستند.
از سوی دیگر، طبق بند الف ماده 4 قانون تأمین اجتماعی،افرادی که به هر عنوان در مقابل دریافت مزد یا حقوق کار می کنند ، مشمول
قانون تأمین اجتماعی هستند و باید از مزایای "بیمه اجباری" استفاده کنند. با این حال، به نظر می رسد، اجرای قانون کار و قانون تأمین
اجتماعی برای کارگران روزمزد با چالشهای جدی و فراوانی روبرو است.
ًکارگران روزمزد، غالبا به علت شرایط حرفه ای، عدم اطلاع از قوانین مربوط به روابط کار، گرفتاری ها و بحرانهای مالی و نداشتن امنیت
شغلی، قادر به پیگیری خواسته ها و حقوق خود نیستند. بسیاری از آنها، با دریافت مزد روزانه، عملا از مزایایی مانند سنوات، عیدی،
حق اوالد، بن کارگری و حق مسکن محروم می شوند.
واقعیت آن است که طبق مواد 28 و 29 قانون تأمین اجتماعی، کارگران تنها 7 درصد از 30 درصد حق بیمه را پرداخت میکنند و بقیه آن باید
توسط کارفرما پرداخت شود. طبق ماده 36 قانون تأمین اجتماعی،کارفرما مسئول پرداخت حق بیمه کارگر است و در حقیقت، این
کارفرماست که برای پرداخت حق بیمه، طرف حساب سازمان تأمیناجتماعی است، نه کارگر. با این حال، موضوع پرداخت حق بیمه
کارگران روزمزد، نه به دلیل سکوت قانون،بلکه به علت فقدان یک راهکار موثر برای دریافت حق بیمه از کارفرمایان، به مسئلهای الینحل
تبدیل شده است که باید برای اصلاح و ساماندهی آن فکری کرد.
▪ طرح هایی که نسبتا موفق بوده است
در سالهای اخیر شاهد اجرای طرح های معدود نسبتا موفقی در این عرصه بوده ایم که مهم ترین آنها طرح بیمه "کارگران ساختمانی"
بوده است.
در این طرح، منابع مالی مورد نیاز برای بیمه کردن کارگران ساختمانی،از پرداخت مستقیم کارگر (7درصد)، عوارض دریافتی شهرداری
بابت صدور مجوز ساختمان و کمکهای دولتی، از طریق سازمان تأمین اجتماعی، تأمین می شود.
در واقع، قانونگذار با دریافت عوارض مربوط به بیمه کارگران ساختمانی، ضمن صدور مجوز ساختمان،راهکار مناسبی به منظور دریافت
غیرمستقیم حق بیمه از کارفرما برای کارگران روزمزد ساختمانی، پیش بینی کرده است.
باید این نکته را مدنظر داشت که با توجه به فعالیت مقطعی کارگران ساختمانی و کار نکردن مستمر آنها، طی یک ماه، کمکهای دولتی
برای تحت پوشش قرار دادن این دسته از کارگران، منطقی به نظر می رسد.
با این حال، کارگران ساختمانی، تنها کارگران روزمزد فعال در جامعه نیستند. همانطور که اشاره شد، امروزه موضوع استفاده از کارگران
روزمزد، حتی در مشاغلی که جنبه مستمر دارد نیز، مصداق پیدا کرده است که مقتضی است کارفرمایان عزیز به این نکته توجه داشته
باشند که کارگران روزمزد تحت حمایت کامل قانون کار هستند و بستن قراردادهای روزمزدی برای فرار از پرداخت مزایا به آنان تصوری
کاملا اشتباه و زیان بار است.لازم به ذکر است با توجه به تعدد مشاغل و حرفی که از کارگران روزمزد استفاده می کنند، ساماندهی
بیمه آنها کار ساده ای نیست.
