شرح و تحلیل
سند لازم الاجراء سندی است رسمی یا عادی که مفاد آن بدون حکم دادگاه نیز قابل اجرا از طریق صدور اجرائیه توسط مراجعی همچون دفاتر اسناد رسمی ، دفاتر ازدواج و سازمان ثبت اسناد و املاک است که بوسیله مأمورین اجرای سازمان قابل وصول می باشد .
فلسفه وجودی و هدف
گرچه سازمان تامین اجتماعی یک موسسه عمومی غیردولتی است اما قانونگذار به منظور حمایت از این سازمان برخی از مطالبات آن را درحکم مطالبات مستند به اسناد لازم الاجرا تلقی کرده است زیرا این سازمان متولی و متصدی یک خدمت عمومی است .
شرایط صدور اجرائیه
١- قطعیت مطالبات ( هنگام صدور اجرائیه بدهی باید به مرحله قطعی رسیده باشد )
١-١- مطالبات سازمان بابت حق بیمه ( موضوع ماده ٢٨ و ٣٨ قانون ) با ارسال لیست از طرف کارفرما قطعیت یافته و دریافت حق بیمه لازم الاجرا می باشد .
١-٢- مطالبات سازمان بابت جرائم ( موضوع مواد ٣٩ ، ٩٨ ، ١٠٠ و ١٠٨ قانون آخرین مصوبه ٩/٥/١٣٧٣ مجلس شورای اسلامی ) چنانچه کارفرما از ارسال لیست نیز خودداری نماید بارعایت ماده ٤٢ و ٤٣ قانون قطعی می باشد .
١-٣- هزینه های موضوع ماده ٦٦ و ٩٠ قانون تامین اجتماعی پس از پرداخت هزینه های مربوط به معالجه و غرامات و مستمریها و تشخیص سازمان درخصوص تقصیر کارفرما درخصوص وقوع حادثه و یا تشدید بیماری قطعی خواهد بود .
٢- اخطار کتبی سازمان
پس از قطعی شدن مطالبات سازمان برای صدور اجرائیه موظف است به اشخاص حقیقی یا حقوقی مسئول ( بدهکار ) کتباً اخطار نماید که ظرف ٤٨ ساعت از تاریخ اخطار بدهی خود را پرداخت کنند .
درصورت عدم پرداخت به موقع سازمان اقدام به صدور اجرائیه می نماید .
ترتیب اجراء
اجراء می تواند پس از ابلاغ عندالاقتضاء قبل از انقضای مهلت مقرر در ماده ١٢ آئین نامه اجرایی
ماده ٥٠ قانون تامین اجتماعی از اموال بدهکار معادل مبلغ مورد اجرا به اضافه ٣٠% بازداشت نماید . طبق ماده ١٥ آئین نامه مذبور هرگاه محل اقامت بدهکار معلوم نباشد و امکان ابلاغ اجرائیه هم میسر نگردد ولی به اموال دسترسی باشد مسئول اجراء درعین حال که برگه های اجرائیه را صادر می کند اموال بدهکار را هم معادل بدهی او تحت توقیف احتیاطی درخواهد آورد .
اشخاصی که علیه آنها اجرائیه صادر می گردد :
مطابق ماده ٣ آئین نامه اجرائی ماده ٥٠ قانون اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول مقررات تامین اجتماعی می توانند مخاطب صدور اجرائیه قرار گیرند طبق ماده ٣٠ و ٣٦ و ٣٩ قانون
کارفرمایان موظف به پرداخت حق بیمه می باشند براساس فصول ٥ و ٦ آئین نامه مذبور که متضمن امکان بازداشت اموال منقول و غیرمنقول بدهکار نزد اشخاص ثالث است ، امکان صدور اجرائیه توسط سازمان علیه بدهکار کارفرمای متوفی و نیز وراث وی امکان پذیر به نظر می رسد . درخصوص کارگاههای ورشکسته مدیر تصفیه مسئول می باشد و اقدامات اجرائی از نامبرده قابل پیگیری است .
* توضیح اینکه طبق ماده ٣٧ قانون انتقال دهنده و انتقال گیرنده کارگاههای حقیقی برای پرداخت مطالبات سازمان دارای مسئولیت تضامنی هستند و درنتیجه سازمان نیز می تواند علیه هردو اقدام به صدرو اجرائیه نماید .
بازداشت اموال منقول بدهکار نزد اشخاص ثالث
طبق ماده ٣٦ تا ٤٠ آئین نامه فوق الذکر هرگاه معلوم شود که وجه نقد یا اموال منقول دیگری از بدهکار نزد شخص ثالث می باشد مراتب توقیف آن کتباً به شخص ثالث ابلاغ و رسید دریافت می شود و نامبرده وجه نقد یا طلب حال را فوراً در قبال اخذ رسید به مأمور اجرا تادیه نماید .
هرگاه شخص ثالثی که مال یا طلب حال بدهکار نزد او بازداشت شده است از تادیه آن خودداری نماید بازداشت اموال او مطابق مقررات به عمل خواهد آمد .
هرگاه شخص ثالث منکر وجود تمام یا قسمتی از وجه نقد یا اموال منقول بدهکار نزد خود باشد باید مراتب را ظرف ١٠ روز از تاریخ ابلاغ بازداشت نامه به اجراء اطلاع دهد والا مسئول پرداخت وجه یا تسلیم مال خواهد بود .
بازداشت اموال غیرمنقول
مطابق مواد ١٦ و ١٧ آئین نامه ماده ٥٠ قانون بازداشت اموال غیرمنقول صورت می گیرد و اجراء مکلف است فوراً ملک ثبتی را بازداشت و به اداره ثبت و بدهکار اطلاع دهد ، پس از ابلاغ بازداشت نامه به صاحب مال نقل و انتقال ازطرف صاحب مال نسبت به مال بازداشت شده ممنوع است .
توضیح اینکه بازداشت اموال غیرمنقول ثبت شده که در تصرف غیراست بلامانع می باشد .
مواد رفع بازداشت
١- پرداخت نقدی کل بدهی توسط
کارفرما
٢- صدور دستور مقام قضایی ( آراء صادره از سوی دیوان عدالت اداری )
٣- تقسیط بدهی با اخذ وثیقه ملکی یا ضمانت نامه بانکی از کارفرما
٤- سایر موارد مذکور در آئین نامه اجرایی ماده ٥٠ قانون با تائید اداره کل درآمد حق بیمه سازمان