کارفرمانیوز - طرح طبقه بندی مشاغل چیست برای مشخص کردن استانداردی برای انواع مشاغل طرحی به عنوان طرح طبقه بندی مشاغل در 7 اسفند 1352 در نظر گرفته شد در این مقاله به این طرح و همچنین بخشنامه دستمزد کارگران در سال 97 و طرح طبقه بندی مشاغل در این سال پرداخته شده است

طرح طبقه بندی مشاغل چیست؟

طبقه بندی مشاغل با هدف جلوگیری از بهره کشی از کار دیگران، استاندارد سازی مشاغل، استقرار مناسبات صحیح کارگاه یا بازار کار در زمینه مزد و مشخص بودن شرح وظایف و دامنه مسئولیت مشاغل مختلف در کارگاه اجرا می شود. از آنجا که اجرای طرح طبقه بندی مشاغل ممکن است برخی محدودیت ها و اضافه پرداختی در حقوق و مزایا به کارگران را متوجه کارفرمایان نماید لذا اجرای اختیاری آن به صورت همه گیر مقدور نمی گردد از این رو دولت ها در راستای حمایت از اهداف طرح طبقه بندی مشاغل مزبور قوانین و مقرراتی را در این زمینه تصویب و اجرای آن را الزامی می نمایند. در ایران نیز از سال ۱۳۵۲ قوانین و مقررات مختلفی در رابطه با الزام اجرای طرح طبقه بندی مشاغل در کارگاه های مشمول تصویب و به مرحله اجرا گذاشته اند. آخرین قوانین مربوط به مواد ۴۸ و ۴۹ قانون کار جمهوری اسلامی ایران است که آیین نامه ها و دستورالعمل های اجرایی آن ها نیز تصویب و ابلاغ گردیده است.

انواع کارگاه ها با ماهیت های مختلف اعم از دولتی، خصوصی، تعاونی، شهرداری ها، بانک ها و … با کارهای مختلف خدماتی، عمرانی، صنعتی، آموزشی، حمل و نقل و …. با شرایط خاص خود می توانند مشمول طرح طبقه بندی مشاغل باشند.

شرکت ها و کارگاه هایی که علاوه بر کارگرانی که با کارفرمای اصلی قرارداد کار دارند برخی کارگران خود را نیز به واسطه پیمانکاران به کار می گیرند که در چنین شرایطی کارگران پیمانکار نیز تحت شرایطی باید از طرح طبقه بندی مشاغل کارگاه طبعیت نمایند.

در برخی ادارات دولتی که کارکنان آن مشمول قانون کار نیستند و طرح طبقه بندی مشاغل موضوع مواد ۴۸ و ۴۹ قانون کار در آنها جاری نیست وقتی برخی امور خود مانند آشپزخانه، تعمیرات و نگهداری، امور تنظیفی و امثال آن ها را به واسطه شرکت های پیمانکاری تامین نیروی انسانی به کار می گمارند نیز به موجب تصویبنامه شماره ه/۳۴۶۱۳ت/۸۴۵۱۵ مورخه ۸۴/۱۲/۱۵ هیات محترم وزیران و دستورالعمل آن باید با کارگران خود طبق مصوبه مزبور رفتار نمایند.

در قوانین و مقررات طرح طبق بندی مشاغل قانون کار کارگاه های مشمول طرح طبقه بندی مشاغل، زمان اجرایی شدن طرح طبقه بندی مشاغل برای کارگاه ها، چگونگی تهیه و اجرای طرح طبقه بندی مشاغل، چگونگی تطیبق مشاغل فعلی کارگاه به مشاغل طرح طبقه بندی مشاغل، چگونگی تعیین مزد شغل و مزد سنوات کارگران و سایر جزئیات اجرای طرح طبقه بندی مشاغل مشخص شده اند.


بخشنامه دستمزد سال ۹۷ و طرح طبقه بندی مشاغل

از اول سال ۱۳۹۷ حداقل مزد روزانه با نرخ یکسان برای کلیه ی کارگران مشمول قانون کار( اعم از قرارداد دائم یا موقت) مبلغ ۳۷۰.۴۲۳ ریال ( سیصد و هفتاد هزار و چهارصد و بیست سه ریال ) تعیین می گردد. همچنین از اول سال ۱۳۹۷ سایر سطوح مزدی نیز روزانه ۱۰.۴ درصد مزد ثابت یا مزد مبنا (موضوع ماده ۳۶ قانون کار) به اضافه روزانه ۲۸۲۰۸ ریال به نسبت آخرین مزد در سال ۱۳۹۶ افزایش می یابد.تبصره:با اعمال افزایش این بند مزد شغل کارگران مشمول طرح های طبقه بندی مشاغل مصوب وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی و نیز مزد ثابت سایر کارگران نباید از مبلغ ۳۷۰.۴۲۳ ریال (سیصد و هفتاد هزار و چهارصد و بیست و سه ریال) بند (۱) کمتر شود.

به کارگرانی که در سال ۱۳۹۷ دارای یک سال سابقه کار شده و یا یک سال از دریافت آخرین پایه سنواتی آنان گذشته باشد، روزانه مبلغ ۱۷.۰۰۰ ریال نیز به عنوان پایه(سنوات) پرداخت خواهد شد.تبصره ۱: پرداخت مبلغ مربوط به پایه سنواتی کارگران مشمول طرح های طبقه بندی مشاغل مصوب وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی با در نظر گرفتن رقم فوق الذکر برای گروه یک با توجه به دستورالعمل و جدول اعلامی توسط اداره کل روابط کار و جبران خدمت صورت می گیرد.تبصره ۲: به کارگران فصلی به نسبت مدت کارکردشان در سال ۱۳۹۶، میزان مقرر در این بند یا تبصره یک آن حسب مورد تعلق خواهد گرفت.تبصره ۳: براساس مصوبه مورخ ۲۲/۱/۱۳۹۷ شورای عالی کار و در راستای تقویت مهارت محوری و بهره مندی تمامی کارگران و در نتیجه رضایتمندی کارگران با سابقه، از ابتدای سال ۱۳۹۷ همه ی کارگران دارای قرارداد دائم و موقت مشمول قانون کار که دارای یک سال سابقه کار شده و یا یک سال از دریافت آخرین پایه (سنوات) آنان در همان کارگاه گذشته باشد، اعم از اینکه حق سنوات یا مزایای پایان کار خود را تسویه حساب کرده باشند یا خیر، مشمول دریافت پایه(سنوات) خواهند بود.

براساس مصوبه مورخ ۲۱/۷/۱۳۸۷ شورای عالی کار و در جهت افزایش رضایتمندی کارگران و کارفرمایان و بمنظور تثبیت و تسری به تمامی کارگران، اعم از دائم و موقت مقرر شد از ابتدای سا ۱۳۹۷ کمک هزینه ی اقلام مصرفی خانوار به عنوان مزایایا رفاهی و انگیزه ای موضوع تبصره ۳ ماده ۳۶ قانون کار بابت هر کارگر (اعم از متاهل یا مجرد) ماهیانه مبلغ ۱.۱۰۰.۰۰۰ ریال از سوی کارفرمایان به آنان پرداخت گردد.

ضوابط مربوط به چگونگی نحوه اعمال افزایش مقرر در بند (۱) و تبصره یک بند(۲) در کارگاه های که دارای طرح طبقه بندی مشاغل می باشند و نیز در مورد کارگران کارمزدی و همچنین چگونگی ارتقاء طبقه شغلی به موجب دستورالعمل های اداره کل روابط کار و جبران خدمت خواهد بود.

مقررات این مصوبه شامل حال دانش آموزان و دانشجویانی که در ایام تعطیلات تابستانی در سال ۱۳۹۷ به طور موقت در کارگاه ها اشتغال می یابند نخواهد شد.

واحدهای مشمول قانون کار به منظور ایجاد رابطه هر چه بیشتر مزد و مزایا با بهره وری و تولید و ایجاد انگیزه بیشتر در بین کارکنان خون، علاوه بر اجرای این مصوبه می توانند نسبت به افزایش و برقراری مزد و مزایا در قالب موافقت نامه های کارگاهی و پیمان های دست جمعی و پس از تایید وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی اقدام نمایند.

دستورالعمل نحوه اجرای مصوبه مورخ ۲۲/۱/۱۳۹۷ شورای عالی کار در مورد کارگاه های که دارای طرح طبقه بندی مشاغل مصوب وزارت تعاون،کار و رفاع اجتماعی می باشند.

طرح طبقه بندی مشاغل

در اجرای بند ۴ بخشنامه شماره ۲۳۶۴ مورخ ۲۳/۱/۱۳۹۷ وزیر محترم تعاون، کار و رفاه اجتماعی موضوع مصوبه مورخ ۲۲/۱/۱۳۹۷ شورای عالی کار، نحوه ی اجرای مصوبه مزبور را در کارگاه های دارای طرح طبقه بندی مشاغل مصوب وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام می دارد.

الف: نحوه اجرای بند یک بخشنامه راجع به افزایش مزد مبنا

به مزد شغل تمامی کارگران از ابتدای سال ۱۳۹۷ روزانه ۱۰.۴ درصد (به نسبت آخرین مزد شغل آنان در سال ۱۳۹۶) به اضافه روزانه ۲۸۲۰۸ ریال اضافه می شود. به عبارت دیگر:

مزد شغل روزانه در سال ۱۳۹۷ = ۲۸۲۰۸ + ۱.۱۰۴ × آخرین مزد شغل روزانه در سال ۱۳۹۶)

تبصره ۱: با توجه به تکلیف مقرر در تبصره بند یک بخشنامه، چنانچه مزد شغل حاصل از اعمال افزایشات فوق الذکر کمتر از ۳۷۰.۴۲۳ ریال در روز شود، مبلغ ۳۷۰.۴۲۳ ریال ملاک خواهد بود.

تبصره ۲: به سایر عناصری که در طبق دستورالعمل اجرایی طرح های طبقه بندی یا عرف و رویه کارگاه جزء مزد تلقی شده و تا پایان سال ۱۳۹۶ برقرار گردیده اند (علاوه بر افزایشی که بر روی مزد شغل ها ایجاد می شود) بایستی از اول سال ۱۳۹۷ معادل ۱۰.۴ درصد اضافه شود از قبیل مزد رتبه، حق پست، مزایای سختی کار، مزایای ماندگار پست، مزد سنوات گذشته(تا پایان سال ۱۳۹۶) و نظایر آن ها

تبصره۳: همچنین در اجرای بند ۱ بخشنامه، ضرایب جداول مزدی طرح های طبقه بندی مشاغل معادل ۱۰.۴ درصد نسبت به ضرایب سال گذشته (سال ۱۳۹۶) از ابتدای سال ۱۳۹۷ افزایش خواهد یافت.

ضمنا ضرایب مذکور ملاک تعیین مزد رتبه،مزایای حق پست، مزایای سختی کار، مزایای ماندگاری و غیره (برای کارگاه هایی که دارای چنین مزایایی طبق طرح طبقه بندی مشاغل می باشند) در سال ۱۳۹۷ خواهد بود.

ب: نحوه اجرای تبصره ۱ بند ۲ بخشنامه راجع به نرخ پایه سنوات در سال ۱۳۹۷

جدول مزد سنوات در گروه های بیست گانه در سال ۱۳۹۷ به شرح ذیل است که در اجرای تبصره یک بند ۲ بخشنامه شماره ۲۳۶۴ مورخ ۲۳/۱/۱۳۹۷ در مورد کارگرانی که از ۱/۱/۱۳۹۷ به بعد دارای یک سال سابقه خدمت باشند و یا یک سال از آخرین ترفیع آنان سپری شده باشد، متناسب با گروه شغلی مربوط معادل ریالی یک پایه با نرخ مقرر برقرار می شود.

تبصره ۱: مزد سنوات (پایه) که در اجرای مصوبه اخیر شورای عالی کار در سال ۱۳۹۷ و طبق جدول موضوع این بند داده می شود، مشمول افزایش ۱۰.۴ درصد نمی شود.

جدول نرخ پایه سنوات در گروه های بیست گانه – (ارقام به ریال در روز)

تبصره ۲: در اجرای تبصره ۳ بند ۲ بخشنامه شماره ۲۳۶۴ مورخ ۲۳/۱/۱۳۹۷ از ابتدای سال ۱۳۹۷ همه ی کارگران دارای قرارداد دائم و موقت مشمول قانون کار که دارای یک سال سابقه کار شده و یا یک سال از دریافت آخرین پایه(سنوات) آنان در همان کارگاه گذشته باشد، اعم از اینکه حق سنوات یا مزایای پایان کار خود را تسویه حساب کرده باشند یا خیر، مشمول دریافت پایه (سنوات) خواهند بود.

ج: نحوه اجرای بند ۴ بخشنامه راجع به افزایش مزد ناشی از ارتقاء:

در واحدهایی که دارای طرح طبقه بندی مشاغل مصوب وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی می باشند، نحوه ارتقاء شغل کارکنان و احتساب افزایش مزد ناشی از آن، مطابق ضوابط مندج در دستورالعمل اجرایی طرح طبقه بندی مشاغل خواهد بود.

در کارگاه های که فاقد طرح طبقه بندی مشاغل مصوب می باشند، اضافه مزد ناشی از ارتقاء بایستی برابر ضوابط مزدی یا رویه های متداول کارگاه در گذشته تعیین و پرداخت شود.

دستورالعمل نحوه اجرای مصوبه مورخ ۲۲/۱/۱۳۹۷ شورای عالی کار درمورد کارگران کارمزدی دائم و موقت

در اجرای بند ۴ بخشنامه شماره ۲۳۶۴ مورخ ۲۳/۱/۱۳۹۷ وزیر محترم تعاون،کار و رفاه اجتماعی موضوع مصوبه مورخ ۲۲/۱/۱۳۹۷ شورای عالی کار، بدینوسیله نحوه اجرای بخشنامه مذکور را درمورد کارگران کارمزدی اعلام می نماید:


۱: نحوه اعمال ۱۰.۴ درصد افزایش بند ۱ بخشنامه

نرخ های کارمزدی در سال ۱۳۹۷ (به نسبت آخرین کارمزد در سال ۱۳۹۶) در مورد کارگران کارمزدی (اعم از موقت یا دائم) به ماخذ ۱۰.۴ درصد افزایش می یابند. درصورتی که کارگران دارای بخش ثابت مزد(علاوه بر کارمزد) باشند، این بخش نیز بایستی ۱۰.۴ درصد افزایش یابد.


تبصره: چنانچه نرخ یا ملاک های کارمزدی تابغ قسمت ثابت مزد بوده و یا به عبارت دیگر به صورت درصدی از قسمت ثابت مزد تعیین شده باشند، در این صورت تنها بخش ثابت مزد مشمول ۱۰.۴ درصد افزای خواهد گردید.(زیرا با این عمل نرخ یا ملاک های کارمزدی نیز به دلیل تبعیت از قسمت مذکور خودبه خود دستخوش افزایش خواهد شد.)

تبصره: درصورتی که مجموع دریافتی کارگران بابت افزایش مزد کمتر از ۳۷۰.۴۲۳ ریال در روز گردد، ملاک محاسبه و پرداخت آن به کارگران کارمزدی همان ۳۷۰.۴۲۳ ریال خواهد بود.


۲: چگونگی اعمال افزایش رقم ثابت موضوع بند ۱ بخشنامه

علاوه بر افزایش ۱۰.۴ درصد بر روی قسمت ثابت مزد، قسمت مذکور در سال ۱۳۹۷ روزانه ۲۸۲۰۸ ریال دیگر نیز افزایش خواهد یافت و درصورتی که کارگران فاقد قسمت ثابت مزد باشند در سال ۱۳۹۷ روزانه ۲۸۲۰۸ ریال در اجرای مصوبه شورای عالی کار به صورت ثابت در مورد آنان برقرار خواهد گردید.

تبصره: درصورتی که مجموع دریافتی کارگران بابت بخش ثابت و متغیر مزد کمتر از ۳۷۰.۴۲۳ ریال در روز گردد، ملاک محاسبه و پرداخت آن به کارگران کارمزد همان ۳۷۰.۴۲۳ ریال خواهد بود.


۳: اعطای مزد سنوات:

علاوه بر افزایش کارمزد، کارگران کارمزدی نیز برحسب آن که مشمول طرح طبقه بندی مشاغل باشند یا خیر، حسب مورد و مطابق دستورالعمل های ذی ربط از پایه سنواتی موضوع بند ۲ بخشنامه شماره ۲۳۶۴ مورخ ۲۳/۱/۱۳۹۷ وزیر محترم تعاون، کار و رفاه اجتماعی برخوردار خواهند شد.


Karfarma-1


منبع : aftabir.com


www.karfarmanews.irکارفرمانیوزپایگاه اطلاع رسانی کارفرمایان